Anadolu’da yüzyıllar boyunca pek çok uygarlık hüküm sürmüştür…
Tüm bu uygarlıkların mirası Anadolu’ya büyük bir arkeolojik zenginlik kattı.
O günlerin izlerini taşıyan tarihi mirasın bir kısmı Türkiye’nin dört bir yanındaki müzelerde sergilenirken bir kısmı da devam eden kazılarla ortaya çıkarılıyor.
Pek çok eser yurtdışına kaçırıldı
İlgili olduğu Anadolu topraklarından çıkarılıp yurt dışına kaçırılan eserler de var.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, kaçak olarak getirilen bu eserlerin Türkiye’ye getirilmesi için yıllardır büyük çaba harcıyor.
Türkiye’ye 3 bin 18 eser gönderildi
Yakın takip ve çalışmalar sayesinde binlerce kişi Türkiye’ye getirildi. 2023 yılında 3 bin 18 eser ait olduğu topraklara iade edildi.
TRT Haber’in haberine göre 2023’te Türkiye’ye iade edilecek eserlerden bazıları:
ABD’den pişmiş toprak lambalar
2023 yılında iade edilen ilk eserler ABD’den geldi.
Gönüllü olarak iade edilen 2 adet pişmiş toprak kandilin Roma dönemine ait olduğu belirlendi.
Eserler Türkiye’ye getirildikten sonra Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne gönderildi.
MÖ 2000’den kalma bronz kılıç
ABD’den getirilen bronz kılıcın M.Ö. 2000’li yılların sonlarına ait olduğu belirlendi.
60 cm uzunluğunda ve 7,5 cm genişliğinde olan kılıç, Türkiye’ye getirildikten sonra Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde muhafaza edildi.
ABD’den 12 eser daha iade edildi
2023 yılında ABD’den 12 eser daha kendi topraklarına getirildi.
Bu eserlerin yıllar önce kaçak kazılarla bulunup yurt dışına götürüldüğü belirlendi.
Birbirinden özel eserlerden bazıları şöyle sıralanıyor:
M.Ö. 6000 yılına tarihlenen Konya Çatalhöyük ana tanrıça heykelciği, M.Ö. 6.000 yılına tarihlenen Burdur Hacılar ana tanrıça heykelciği, M.Ö. 5.000 yılına tarihlenen tamamen korunmuş Kiliya tipi idol, 2000 yılına tarihlenen Doğu Anadolu plato kültüründen bir vazo. M.Ö. MÖ 3000 sonu ve MÖ 2000 başlarına tarihlenen bir boğa arabası modeli.
3 bine yakın madeni para Bulgaristan’dan
2023 yılında Bulgaristan’dan Türkiye’ye 2.940 adet madeni para getirildi.
Sikkelerin çoğunun Pontus Hükümdarı Mithradates Eupator VI (MÖ 120-63) dönemine ait olduğu belirlendi.
Sikkeler Türkiye’ye getirildikten sonra İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde muhafaza edildi.
İtalya’dan Roma dönemine ait mezar steli
Yurt dışından dönen eserlerin geldiği bir diğer adres ise İtalya oldu.
İtalya’dan getirilen Roma dönemine ait mezar steli Türkiye’ye iade edildi.
Yapılan araştırmalar sonucunda MS 2. yüzyılın ortalarına tarihlenen stelin Zeugma kaynaklı olduğu ortaya çıktı. Eser Türkiye’ye getirildikten sonra Zeugma Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
Hollanda’dan gümüş paralar
23 adet gümüş Candaroğlu Beyliği parası, Hollanda’da yaşayan bir Türk tarafından iade edildi.
Sikkeler Türkiye’ye getirildikten sonra Kastamonu Müzesi’nde muhafaza edildi.
Hollanda’dan dönen mermer yazıt
Hollanda’dan Türkiye’ye getirilen bir diğer eser ise mermer yazıttır.
Erken Roma döneminden kalma mermer yazıtlı modülün üzerinde o dönemdeki Kayseri’nin adı olan “EUSEB…” yazıldığı belirlendi.
Eser Türkiye’ye getirildikten sonra Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde muhafaza edildi.
İsviçre’den 37 eser iade edildi
11 Ekim’de İsviçre’den 37 eser alınarak Türkiye’ye getirildi.
Urartu dönemine ait olduğu tespit edilen eserler arasında bronz kaplar, at koşum parçaları ve sahte tipte idol yer alıyor.
İade edilen eserler arasında Roma dönemine ait geyik heykelciği ve gümüş vazo da yer alıyor.
Türkiye’ye getirilen eserler Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde muhafaza edildi.
Almanya’dan mermer yazıt
Roma dönemine ait olduğu belirlenen mermer yazıtın tamamlanan diğer modülleri Side Müzesi’nde bulunuyor.
Yerel bir yazıt olduğu belirlenen eserin onursal bir yazıt olduğu iddia ediliyor.
